آیا صندوق های سرمایه گذاری از پول شما محافظت می کنند؟

اگر بخواهیم یک بررسی سطحی از بازدهی گزینه‌های سرمایه گذاری مانند صندوق سرمایه گذاری داشته باشیم، تنها کافی است به سود اخیر آنها نگاه کنیم. این نگرش ساده و سطحی باعث می‌شود بسیاری از افراد بدون داشتن دانش کافی و شناخت درست ابزار مالی نوین، در زمانی نه چندان مطلوب وارد گزینه‌های سرمایه گذاری ‌شوند و به دنبال آن متحمل ضرر ‌شوند.

باید به خاطر داشته باشیم که بازدهی زمینه‌های سرمایه گذاری و ابزار مالی نوینی که بر مبنای آن‌ها فعالیت می‎کنند به عوامل مهم دیگری هم بستگی دارد. محافظت، امنیت و شفافیت در سرمایه گذاری از مهم‌ترین نکاتی هستند که به ما این اطمینان را می‌دهند در مسیر درست سرمایه گذاری قرار گرفته‌ایم.

در این فرصت می‌خواهیم به بررسی ابزار مالی نوینی به نام صندوق های سرمایه گذاری بپردازیم که با ارائه استنادات و شواهد به ما نشان می‌دهند که چگونه از پول ما در مسیر سرمایه گذاری محافظت می‌کنند.

آیا صافی‌ها و نظارت‌ها بر صندوق‌های سرمایه گذاری به اندازه‌ای هست که خیال ما را از انتخاب‌شان و قرار دادن سرمایه‌مان در آن‌ها راحت کند؟

نگاهی به صندوق های سرمایه گذاری

واکاوی و شناخت ساختار هر ابزاری می‌تواند بیش از هر تاییدیه دیگری ما را به این باور برساند که انتخاب درستی داشته‌ایم. صندوق های سرمایه گذاری به عنوان ابزار مالی نوین، امکان سرمایه گذاری غیرمستقیم در زمینه‌های سرمایه گذاری متنوع را به ما می‌دهند.

معنی این حرف آن است که برای سرمایه گذاری در زمینه‌هایی مانند سهام، طلا، اوراق بهادار و دیگر زمینه‌ها، که از بازدهی قابل توجهی برخوردارند، دیگر نیازی به داشتن دانش برای ورود مستقیم به آن‌ها نداریم و با انتخاب صندوق‌های سرمایه گذاری می‌توانیم به سرمایه گذاری بپردازیم.

اما ساختار و کارکرد این صندوق‌ها به چه شکل است که این میزان از اعتماد و اطمینان را برای حفاظت از پول ما به همراه دارند؟ سه عامل اصلی که محافظ دارایی در صندوق هستند را بررسی می‎‌کنیم؛ سبد صندوق سرمایه گذاری، ارکان صندوق و در نهایت مجوزها و نظارت‌های موجود.

سبد صندوق‌های سرمایه گذاری

اولین و مهم‌ترین عاملی که از پول ما در صندوق محافظت می‌کند مربوط به سبد صندوقی است که در آن سرمایه گذاری کرده‌ایم. صندوق های سرمایه گذاری سبدی متشکل از دارایی‌های مربوط به زمینه سرمایه گذاری تخصصی‌شان دارند.

به عنوان مثال صندوق آوای سهام کیان به عنوان یک صندوق سهامی، سبدی متشکل از انواع سهام موفق و منتخب بازار سهام را دارد. این که سبد متشکل صندوق‌های سرمایه گذاری موفق در انتخاب دارایی‌های مربوط به زمینه سرمایه گذاری‌شان تا چه اندازه دقت دارند به نوع خود می‌تواند باعث حفاظت هر چه بیش‌تر پول ما در صندوق شود و سرمایه‌مان که تبدیل به واحدهای سرمایه گذاری شده است را در مقابل ریسک‌های بالقوه محافظت کند.

البته گفتنی است که تنوع سرمایه گذاری در صندوق‌های سرمایه گذاری هم می‌تواند از نکات تاثیرگذار در حفاظت از پولی باشد که افراد در صندوق‌ها می‌گذارند. به عنوان مثال صندوق درآمد ثابت کیان با سبدی متشکل از ۷۰ تا ۹۰ درصد اوراق قرضه و سپرده بانکی و تعداد کمی سهام منتخب تنوع هوشمندانه‌ای را ایجاد کرده و میزان حفاظت از دارایی ما در سبد صندوق را بیش‌تر می‌کند.

ارکان صندوق

تا به حال دیده‌ایم برای مدیریت کارهایی که در آن‌ها میزان قابل توجهی پول از سمت افراد بسیاری در جریان است، یک تیم متخصص به نام هیئت مدیره تشکیل می‌شود تا هم از سوءاستفاده در مدیریت سرمایه جلوگیری شود و هم سرمایه برای انجام کار موردنظر با بهره‌گیری از تخصص اعضا به بهترین شکل هدایت شود و در مسیر درست قرار بگیرد. صندوق‌های سرمایه گذاری هم از چنین تیمی برخوردار هستند که به آن ارکان صندوق می‌گویند. مدیر صندوق، حسابرس، ضامن نقدشوندگی و متولی صندوق از ارکان صندوق هستند که البته با توجه به امیدنامه و اساسنامه هر صندوق ممکن است این جایگاه‌ها متفاوت باشند. حالا که از ارکان صندوق به عنوان یکی از عوامل محافظت از سرمایه نام بردیم، بهتر است کارکرد متولی صندوق را در چگونگی این حفاظت مثال بزنیم. متولی صندوق همان وکیل حاضر در صندوق است که بر عملکرد دیگر ارکان نظارت دارد و به عبارتی نماینده سرمایه گذاران در صندوق است. مدیریت صندوق نیز با اختیارات بیش‌تر، نقش بزرگ‌تری در نظارت و حفاظت از سرمایه موجود در سبد صندوق دارد. نظارت چند جانبه که در ارکان صندوق وجود دارد باعث می‌شود تا جلوی هر گونه سوءاستفاده در ساختار صندوق های سرمایه گذاری گرفته شود. البته لازم است بدانیم که مجوزها و نظارت‌های دیگری هم هستند که بر این ابزار نوین مالی اعمال می‌شوند.

مجوزها و نظارت‌ها

با تمام آن‌چه که در مورد حفاظت از پول در صندوق‌‎های سرمایه گذاری گفتیم باز هم سوال بزرگی ذهن‌مان را مشغول می‌کند که آیا امکان کلاهبرداری در صندوق های سرمایه گذاری وجود دارد؟ پاسخ به این سوال بسیار ساده است. کافی است بدانیم که هیچ صندوق سرمایه گذاری امکان فعالیت ندارد جز این‌که از سازمان بورس و اوراق بهادار مجوز داشته باشد. به علاوه، همه چیز تنها به مجوز فوق ختم نمی‌شود. سازمان بورس و اوراق بهادار به طور تمام وقت بر رفتار صندوق های سرمایه گذاری نظارت دارد و اجازه هیچ نوع کلاهبرداری را نمی‌دهد. از طرف دیگر صندوق‌های سرمایه گذاری کیان که از فضای سرمایه گذاری آنلاین بهره‌مند هستند جدا از مجوز و نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار، از طرف سازمان دیگری به نام مرکز نظارت بر امنیت اطلاعات بازار سرمایه (مکنا) هم تحت نظارت قرار دارند. این مرکز به طور تخصصی به بررسی و نظارت بر ابعاد مختلف بازار سرمایه می‌پردازد و از تخلفات در فضای سرمایه گذاری آنلاین جلوگیری می‌کند.

صندوق سرمایه گذاری پرسود

حال می‌توان تصمیم گرفت که کدام صندوق سرمایه گذاری پرسود می‌تواند محافظت از پول و سرمایه ما را به عهده بگیرد و در مسیر درست قرار دهد. این نکته مهم را به خاطر داشته باشیم که صندوقی را می‌توان صندوق سرمایه گذاری پرسود دانست که امنیت، شفافیت و حفاظت از دارایی سرمایه گذاران خود را به عهده بگیرد و به بهترین شکل در مسیر سرمایه گذاری از آن‌ها محافظت کند.