تاریخ انتشار : سه شنبه 7 دی 1400 - 10:39
کد خبر : 27545

مصرف محصولات صادراتی برگشت‌خورده، مضر است؟

مصرف محصولات صادراتی برگشت‌خورده، مضر است؟

در هفته‌های اخیر چند محصول کشاورزی صادراتی ایران از جمله فلفل دلمه‌ای، کیوی و … از کشورهای همسایه برگشت خورد؛ موضوعی که نگرانی از سلامت محصولات کشاورزی را بار دیگر به میان عموم مردم کشاند. سوال آن است که چرا محصولات کشاورزی صادراتی ایران برگشت خورده‌اند و اگر وضعیت محصولات صادراتی که قاعدتا باید از استانداردهای بالاتری برخوردار باشند، چنین است، وضعیت سلامت محصولات کشاورزی مصرفی در داخل چگونه است؟

به گزارش تیتر داغ؛ طی هفته‌های گذشته چندین محصول کشاورزی صادراتی ایران اعم از کیوی، سیب‌زمینی و فلفل دلمه‌ای به کشور برگشت خورد؛ موضوعی که برخی علتش را ناسالم‌بودن یا بالا بودن میزان سموم و آفات کشاورزی در این محصولات خوانده بودند. در این میان هرچند که علت برگشت سیب‌ زمینی از ازبکستان، حجم بیش از استاندارد خاک دور سیب زمینی‌ها عنوان شد، اما کلیت ماجرا و تکرار آن، به بروز نگرانی‌هایی میان افکار عمومی منجر شده است.

در همین حال با وجود نگرانی مردم از سلامت محصولات کشاورزی و احتمال ورود آن‌ها با میزان سموم و فلزات بالا به سفره‌هایشان، هنوز پاسخ شفافی از سوی مسئولان این حوزه شنیده نشده و وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو هم که مسئول سنجش سلامت این محصولات هستند، هنوز پاسخی در زمینه سلامت محصولات اخیرا برگشت‌خورده، نداده‌اند و پیگیری‌های خبرنگار ایسنا از سازمان غذا و دارو تا کنون بی‌پاسخ مانده است.

اما این موضوعی تازه نیست؛ نگرانی از سلامت محصولات کشاورزی و میزان سموم، آفت‌کُش‌ها و فلزات سنگین در آن‌ها، سابقه‌ای طولانی در کشور دارد و همواره چالش‌هایی در این زمینه از سوی سازمان غذا و دارو در برهه‌های مختلف مطرح شده است؛ به عنوان مثال در سال ۱۳۹۳ سازمان غذا و دارو طرحی نظام‌مند را برای پایش سلامت محصولات کشاورزی و آنالیز میزان سموم و آفت‌کش‌ها در آن‌ها آغاز کرد که همچنان به صورت سالانه و بر روی محصولات مختلفی انجام و نتایج آن در برخی موارد منتشر می‌شود. البته وزارت بهداشتی‌ها همواره از سال‌ها قبل از نبود همکاری بین‌ بخشی در این حوزه گلایه داشتند. با این حال با وجود مشکلاتی در میزان سموم و آفت‌کش‌های استفاده شده در محصولات کشاورزی و علی‌رغم اظهارات وزارت بهداشتی‌ها در ادوار مختلف درباره ضرورت شناسه‌دار کردن این محصولات برای ایجاد امکان رهگیری محصولات ناسالم و تشخیص محل تولید هر یک از آنها، ظاهرا هنوز در این زمینه اقدام موثر و چشمگیری از سوی وزارت جهاد کشاورزی به عنوان دیگر وزارتخانه ذیربط انجام نشده است.

تعلل وزارت جهاد کشاورزی

در همین راستا، در مرداد ماه ۱۳۹۵، رسول دیناروند- رییس وقت سازمان غذا و دارو از وجود “مشکلاتی در برخی محصولات کشاورزی” بر اساس پایش‌های سازمان غذا و دارو خبر داده بود. در عین حال در مهر ماه ۱۴۰۰، دکتر حسین عزیزی-  مدیرکل وقت فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو در یک نشست خبری از تعلل وزارت جهاد کشاورزی در شناسنامه‌دار کردن مزارع و باغات خبر داد و اعلام کرد که «بیش از هشت سال قبل تفاهم‌نامه‌ای بین وزارت بهداشت و وزارت جهاد کشاورزی در این زمینه منعقد شده که وزارت بهداشت وضعیت سموم را در مواد اولیه کشاورزی  بررسی کند. متاسفانه وزارت جهاد کشاورزی نتوانسته مزارع و باغات را شناسنامه‌دار کند. اگر ما وضعیت سموم را در سبزیجات و صیفی‌جات و سایر مواد اولیه کشاورزی بررسی کنیم و عدم انطباق‌هایی مشاهده شود، این عدم انطباق‌ها باید پیگیری شود و بعد بتوانیم مداخله کنیم، اما متاسفانه از آنجایی که محصولات شناسنامه ندارند و مشخص نیست که از کجا آمده، فقط می‌توانیم وضع موجود را اعلام کنیم که برخی محصولات از نظر نیترات و سموم کشاورزی مشکل دارند، اما پیگیری و مداخله‌ای انجام نمی‌شود.»

درعین حال هنوز علت دقیق برگشت خوردن محصولات کشاورزی صادراتی که به کشورهای همسایه ارسال شده بودند، به طور شفاف تشریح نشده است و نگرانی‌هایی در افکار عمومی درباره احتمال ورود این محصولات به سبد غذایی مردم و آلوده بودن محصولات تولیدی برای مصرف داخلی نیز وجود دارد.

چند پرسش

به هر حال مسئولان و سازمان‌های ذی‌ربط باید پاسخ دهند که اولا چرا محصولات کشاورزی صادراتی ایران برگشت خورده‌اند؟ آیا استانداردهای محصولات کشاورزی در ایران متفاوت با سایر کشورهاست؟ در عین حال اگر میزان سموم و آفت‌کش‌ها یا فلزات سنگین در این محصولات بالاتر از استانداردهای تدوین شده در کشور است، سرنوشت آن‌ها چه می‌شود؟. میان عموم مردم، برخی معتقدند، محصولاتی که از ابعاد بزرگتری برخوردارند (مثلا سیب‌زمینی یا پیازهای درشت)، میزان بیشتری از سموم و آفت‌کش‌های کشاورزی را دارا هستند؛ آیا این تفکر از نظر علمی صحیح است؟ برخی نیز معتقدند که علت کاهش قیمت برخی محصولات، ورود محصولات کشاورزی صادراتی برگشت‌خورده به بازار داخلی است، آیا این ادعا صحیح است؟ همچنین در صورت ورود این محصولات به سفره مردم، عوارض احتمالی آنها برای سلامت چه خواهد بود؟ نهایتا نیز اگر وضعیت محصولات صادراتی که قاعدتا باید از استانداردهای بالاتری برخوردار باشند، این است، وضعیت سلامت محصولات کشاورزی مصرفی در داخل چگونه است؟

در مجموع اگر بر اساس استانداردهای داخلی و با تایید وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو، مصرف این محصولات برای مردم عارضه‌ای در پی ندارد، بنابراین لازم است جهت تنویر افکار عمومی، هرچه سریع‌تر به صورت شفاف اطلاع‌رسانی شده و مستندات و دلایل علمی به جامعه ارائه شود.

آغاز پایش سموم در محصولات کشاورزیِ ایران از سال ۱۳۹۳

پایش بیش از ۲۰۰ سم و فلزات سنگین در محصولات کشاورزی

در این زمینه دکتر عطاءالله شکوری- مدیر آزمایشگاه کنترل کیفیت معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به برگشت خوردن برخی محصولات کشاورزی صادراتی کشورمان، گفت: از سال ۱۳۹۳ سازمان غذا و دارو  طرحی را در زمینه پایش و آنالیز محصولات کشاورزی آغاز کرد. باید توجه کرد که پیش از آن بحث آنالیز سموم و آلاینده‌ها در محصولات کشاورزی مورد توجه نبود، اما در سال ۱۳۹۳ طرحی برای پایش و آنالیز چند محصول کشاورزی شامل سیب درختی، خیار، گوجه فرنگی و … آغاز شد. بر این اساس هرچه پیشتر آمدیم، تعداد محصولات بیشتر و کامل‌تر شد تا جایی که حیطه بسیار زیادی از محصولات را در برگرفت؛ به طوری که محصولاتی مانند سبزیجات برگی، موز، خربزه، هندوانه، توت‌فرنگی، پیاز، سیب‌زمینی و  بسیاری از محصولات دیگر نیز وارد طرح پایش شدند. در عین حال به موازات افزایش تعداد محصولاتی که مورد پایش قرار می‌گرفتند، تعداد سمومی هم که در محصولات کشاورزی آنالیز می‌کردیم، افزایش یافت. به طوری که در آغاز کار پایش با ۷۳ سم بود، اما در حال حاضر تعداد سموم و فلزات سنگینی که در محصولات کشاورزی مورد پایش قرار می‌گیرند، از ۲۰۰ سم هم رد شده است.

پایش سالانه سموم و فلزات سنگین در محصولات کشاورزی کشور

وی با بیان اینکه در حال حاضر بسیاری از سموم و فلزات سنگینی چون سرب، آرسنیک، کادمیوم و نیترات و… در محصولات کشاورزی ردیابی می‌شوند، افزود: این طرح همچنان به صورت سالانه انجام می‌شود که سازمان غذا و دارو بودجه آن را تامین کرده و به معاونت‌های غذا و داروی دانشگاه‌های علوم پزشکی نامه‌ای برای پایش یکسری محصولات مشخص ارسال می‌کند. معاونت‌های غذا و داروی دانشگاه‌های علوم پزشکی هم ملزم به نمونه‌برداری محصولات کشاورزی از میادین میوه و تره‌بار هستند و نتایج ناشی از آنالیز را برای سازمان غذا و دارو ارسال می‌کنند که سپس به مقامات بالادستی مسئول برای انجام اقدامات لازم ارسال می‌شود.

برچسب ها :

ناموجود
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.