انتخاب عوامل نمایش توسط «خانوم»/ فشار سنگین «دیده نشدن»

به گزارش تیتر داغ؛ تینا بخشی کارگردان نمایش «خانوم» که این روزها در سالن انتظامی خانه هنرمندان روی صحنه است درباره چگونگی تولید این اثر گفت: نمایش «خانوم» اقتباسی آزاد و کاملاً جدا از نمایشنامه «کلفت ها» با نگاهی به زندگی شخصی نویسنده نمایشنامه ژان ژنه و البته جنایت هولناک خواهران پاپن است که داستان آن بر اساس اتفاقی واقعی نوشته شده است. سال ۹۲ این متن به شکل و شیوه دیگری در تالار محراب اجرا می‌رفت و من تنها بازیگر و طراح گریم آن نمایش بودم. از آن زمان رویای کارگردانی این متن همراه من بود و وقتی قرار شد نمایشی را برای اجرای پایان‌نامه مقطع کارشناسی ارشدم آماده کنم، تصمیم گرفتم تا زمان خود را برای تحقق آن بگذارم.

وی ادامه داد: البته اتفاق‌هایی مانند قتل بابک خرم‌دین و به طور کل خشمی که در جامعه شاهدش بودیم، پیش از تصمیم برای اجرای این اثر، پرسشی را در ذهن من ایجاد کرده بود که چرا آدم‌ها روز به روز در حال عصبانی‌تر شدن هستند؟ و چرا این عصبانیت در بین طبقه‌های مختلف جامعه که از لحاظ اقتصادی با یکدیگر متفاوت هستند، به یک اندازه در جریان است؟

کارگردان نمایش «خانوم» با تاکید بر نیرو محرکه‌ای که این پرسش‌ها در ذهن او ایجاد کرده بود، بیان کرد: در راه تلاش برای یافتن پاسخ این پرسش که واقعاً این خشم ناشی از چه اتفاقی است، کارم را روی نمایشنامه «خانوم» آغاز و ساختاری را شکل دادم و پس از ۲ سال به متن نهایی برای اجرا رسیدم. البته شخصاً ادعایی روی نوشتن ندارم و به همین دلیل در این راه از آدم‌های متخصص بسیاری کمک گرفته‌ام.

بخشی درباره پروسه تمرین این اثر توضیح داد: پس از رسیدن به متن نهایی، پروسه تمرین برای رسیدن به اجرای کنونی نیز ۲ سال به طول انجامیده است. ابتدا با گروه دیگری تمرین نمایش را آغاز کردیم و در این فرایند گروه دچار تغییراتی شد. این حرف شاید خیلی عجیب است ولی فکر می‌کنم، عوامل و بازیگران کار را نه من به‌عنوان کارگردان، بلکه خود نمایش انتخاب کرده است.

بخشی درباره وضعیت اقتصادی اهالی تئاتر و استقبال مخاطبان از نمایش‌ها نیز گفت: بحث اقتصادی همیشه جز, دغدغه‌های هنرمندان بوده است. شخصاً برای تولید این نمایش از ۲ سال پیش با هزینه شخصی کار را شروع کردم. در واقع طولانی شدن پروسه تمرین‌ها سبب شد تا بتوانم کار را به صحنه برسانم. زیرا یک‌سری از هزینه‌های کار چون لباس نمایش ۲ سال پیش آماده شده که قیمت آن با الان بسیار متفاوت است. در حقیقت اگر قرار بود همه هزینه‌های کار را الان داشته باشیم، صادقانه من هم از پس آن بر نمی‌آمدم.

وی افزود: متاسفانه انگار در جامعه ایران، تئاتر بچه ناخواسته هنر است. زیرا به هر حال فضای مجازی به فعالیت هنرهای دیگر کمک می‌کند و با هر دشواری که وجود دارد، ما شاهد فعالیت همه هنرها و استقبال مخاطبان و جشنواره‌ها از آنها هستیم اما تئاتر، نفس به نفس تماشاگر شکل می‌گیرد و اگر مخاطبی برای آن نباشد، اصلاً به درد نمی‌خورد. فکر می‌کنم دیده نشدن تئاتر، خیلی فشار سنگین‌تری در مقابل درآمد نداشتن از آن است. به هر حال آثار هنری دیگر چون سینما زمان مشخصی برای دیده شدن، ندارند. یعنی همین الان شما می‌توانید فیلم‌های دهه‌های گذشته سینمای ایران را ببینید اما در تئاتر این‌طور نیست. وقتی اجرای عموم نمایشی تمام می‌شود، دیگر هیچ لحظه قابل بازگشتی وجود ندارد.

کارگردان نمایش «خانوم» در بخش پایانی صحبت‌هایش درباره اجرا در سالن انتظامی خانه هنرمندان ایران گفت: این نمایش ششمین اجرایی است که آن را در این ساختمان نوستالژیک سپری می‌کنم. خاطرات زیادی از خانه هنرمندان دارم و تقریباً می‌توانم بگویم جزو کسانی هستم که اینجا بزرگ شده‌ام. برایم افتخاری بود که به عنوان یک کارگردان کار اولی، سالن انتظامی را در اختیارم قرار دادند و تا این اندازه مورد حمایت قرار گرفته‌ام. فکر می‌کنم دلیل این اتفاق، به هنرمند بودن اعضایی که در اینجا کار می‌کنند مربوط باشد. زیرا شاهد دغدغه‌مندی و دلسوزی در آنها هستیم که کمتر در جای دیگری سراغ دارم.

نمایش «خانوم» از ۲۹ خرداد ماه اجرای خود را در سالن انتظامی خانه هنرمندان ایران آغاز کرده و تا ۲۰ تیر ماه هر شب ساعت ۲۱ پذیرای علاقه مندان است.

سارا سیبی، ساغر طاهرپور، رضا امانلو بازیگران این اثر نمایشی هستند.

منبع: مهر