دلایل افسردگی پس از زایمان در زنان

یکی مساله هایی که در گفت و گو با متخصصین زنان مطرح میشود افسردگی پس از زایمان است. افسردگی پس از زایمان، موضوعی غیر قابل حل نیست. تولد نوزاد می‌تواند مخلوطی از احساسات مختلف از شادی گرفته تا اضطراب را در مادر به وجود بیاورد. همچنین، می‌تواند نتیجه‌ای غیر قابل پیش بینی مانند افسردگی به دنبال داشته باشد.

بیشتر مادران افسردگی پس از زایمان را تجربه می‌کنند. در این حالت، خلق و خوی آنان پایداری خود را از دست داده و به سرعت تغییر می‌کند. گریه‌های مداوم، اضطراب و اختلال خواب از برخی نشانه‌های شایع افسردگی پس از زایمان در مادران هستند که مدتی پس از بهبودی از بین می‌روند. اما برخی مادران نشانه‌های شدیدتری را تجربه می‌کنند. یک متخصص زنان خوب در اصفهان میتواند در این مواقع به مراجعه کننده خود کمک کرده و او را به یک پزشک مرتبط با ارجاع دهد تا بیماری حاد تر نشود.

نشانه‌های اندوه ناشی از نوزاد

افسردگی پس از زایمان را نباید با مشکل اندوه ناشی از نوزاد یا  baby bluesاشتباه گرفت. علائم و نشانه‌های این دو بسیار متفاوت از یکدیگرند. معمولا اندوه ناشی از نوزاد کوتاه مدت و گذرا است و تا چند روز الی دو هفته پس از تولد نوزاد از بین می‌رود. اگر زمان افسردگی از این مقدار طولانی‌تر شد، می‌تواند افسردگی پس از زایمان باشد و لازم است حتما با پزشک خود در این مورد صحبت کنید. به طور کلی اندوه ناشی از نوزاد ( baby blues) شامل موارد زیر می‌شود:

• تغییرات خلق و خو
• استرس، اضطراب و ناراحتی مداوم
• خشم و عصبانیت
• دستپاچه بودن و احساس درماندگی کردن
• گریه
• عدم توانایی در تمرکز
• مشکلات مربوط به اشتها مانند کم خوری یا پرخوری عصبی
• مشکلات خواب

افسردگی پس از زایمان چیست؟

افسردگی پس از زایمان با عنوان postpartum depression یا PPD نیز شناخته می شود. این اختلال طولانی مدت و شدید بوده و صرفا یک تغییر خلق و خو و بی‌حوصلگی نیست و برای رفع آن باید هرچه سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کرد. افسردگی پس از زایمان یک نوع اختلال شخصیتی یا ضعف نیست. گاهی اوقات صرفا به دلیل دشوار بودن عمل زایمان و یا ناگهانی زیاد شدن میزان هورمون‌ها در بدن رخ می‌دهد.

افسردگی پس از زایمان در بر گیرنده تغییرات جسمی، احساسی و رفتاری است که پس از تولد نوزاد در برخی مادران به وجود می‌آید. طبق بررسی‌های انجام شده، افسردگی پس از زایمان یکی از انواع افسردگی شدید است که حدود چهار هفته پس از تولد نوزاد نشانه‌های خود را بروز می‌دهد. این نوع افسردگی ممکن است با اندوه ناشی از نوزاد اشتباه گرفته شود. در صورتی که نشانه‌ها و طول مدت افسردگی پس از زایمان طولانی‌تر و شدیدتر از اندوه ناشی از نوزاد هستند.

برخی از نشانه‌های افسردگی پس از زایمان عبارتند از:

• افسردگی دائم یا تغییرات خلق و خوی بسیار
• گریه‌های مداوم
• مشکل در برقراری ارتباط با نوزاد
• کاهش ارتباط با اعضای خانواده و دوستان
• کاهش اشتها و یا خوردن بیش از حد نیاز
• ناتوانی در خواب و یا بیش از حد معمول خوابید
• لذت نبردن از فعالیت‌هایی که در گذشته جالب و لذت بخش بودند
• احساس کمبود انرژی و یا خستگی مفرط
• احساس خجالت، گناه و یا بی‌ارزشی
• عدم توانایی در تصمیم گیری درست و از دست دادن تمرکز
• احساس بی‌قراری
• حمله‌های عصبی و اضطراب شدید
• داشتن افکاری مانند آسیب زدن به خود یا به کودک
• بروز افکار خودکشی

این علائم ممکن است تا چندین ماه مادر را درگیر خود کند.

تغییرات جسمی پس از زایمان

افسردگی پس از زایمان با برخی تغییرات شیمیایی در ذهن، تغییرات اجتماعی و روانشناختی بروز پیدا می‌کند و بر ابعاد مختلف زندگی تاثیر می‌گذارد. گاهی این تغییرات در جسم و ناحیه واژینال پدیدار می‌شوند که بهبودی آن مدتی طول می‌کشد و بر شدت افسردگی تاثیر منفی می‌گذارند.

تغییر شکل ناحیه تناسلی

برخی مادران ممکن است پس از زایمان تغییر شکل ناحیه تناسلی را تجربه کنند. این موضوع می‌تواند شدت افسردگی پس از زایمان را بیشتر کند. این تغییر شکل بر اعتماد به نفس و احساس جذابیت زنان تاثیر منفی می‌گذارد و ممکن است باعث سردی روابط بین زوجین شود. به این افراد توصیه می شود برای مشاوره به بهترین جراح لابیاپلاستی در اصفهان مراجعه کنند.

گشاد شدن واژن

ناحیه واژینال با انجام زایمان طبیعی دچار افزایش قطر می‌شود تا جنین بتواند از آن عبور کند. پس از زایمان این ناحیه حدود سه الی پنج هفته دچار درد و در مواردی نیز خونریزی می‌شود. معمولا پزشک انجام رابطه جنسی را تا بهبودی کامل (۶ هفته) توصیه نمی‌کند.

برای کمک به افزایش روند بهبودی، علاوه بر مصرف غذاهای سالم و حاوی پروتئین، پزشک توصیه ‌می‌کند که ورزش‌هایی برای تقویت ناحیه لگن و واژن انجام دهید. رعایت این موارد به بازگشت شکل واژن به حالت طبیعی پیش از زایمان کمک می‌کند.

تاثیر هورمون‌ها در افسردگی پس از زایمان

برخی تغییرات شیمیایی که در بدن رخ می‌دهد منجر به بروز افسردگی پس از زایمان می‌شود. یکی از این دلایل، کاهش سریع میزان هورمون‌ها پس از تولد نوزاد است. هرچند، هنوز علت اصلی پیوند افسردگی و کاهش میزان هورمون‌ها به طور دقیق مشخص نشده؛ استروژن و پروژسترون هورمون‌های اصلی تولید مثل در زنان هستند. این هورمون‌ها در زمان بارداری به مقدار فراوانی ترشح می‌شوند و پس از زایمان به شدت افت می‌کنند. سه روز پس از تولد نوزاد، سطح این هورمون‌ها به دوران قبل از بارداری باز می‌گردد.

درمان نشدن افسردگی پس از زایمان می‌تواند هم برای مادران و هم کودکان آنان خطرناک باشد. چنانچه هر یک از موارد زیر پس از دو هفته ادامه یافت، لازم است که حتما به پزشک مراجعه کنید؛

• نداشتن عملکرد معمول؛
• عدم انجام فعالیت‌های روزانه؛
• فکر کردن در مورد آسیب به خود و یا کودک؛
• داشتن مداوم احساس ترس، اضطراب و حمله عصبی در بیشتر اوقات روز؛

داشتن افسردگی پس از زایمان به این معنا نیست که شما به عنوان یک مادر مرتکب اشتباه و یا خطا شده‌اید. کارشناسان نظرات مختلفی درباره بروز افسردگی در این دوران دارند؛ به عقیده آنان، دلایل به وجود آمدن افسردگی در افراد مختلف متفاوت است.

درمان افسردگی پس از زایمان با توجه به علائمی که در هر فرد بروز می‌دهد، متفاوت است. اما به طور کلی روند درمان شامل مصرف داروهای ضد افسردگی، روان درمانی و شرکت در جلسات گفت و گوی گروهی است. چنانچه شدت افسردگی زیاد باشد، از داروهای شدیدتر استفاده می‌کنند و یا مدتی مادر را در بیمارستان بستری می‌کنند.

داروهای ضد افسردگی معمولا با شیردهی تداخلی ندارند اما بهتر است در این مورد با پزشک خود مشورت کنید.

امیدوارم این مطلب برای شما مفید بوده باشد و اطلاعات لازم را کسب کرده باشید. اگر ساکن اصفهان هستید و دچار افسردگی پس از زایمان به دلیل تغییراتی در شکل واژن هستید و یا دچار گشادی واژن شده اید پیشنهاد میکنیم به دنبال راهی برای تنگ کردن واژن در اصفهان باشید. برای اطلاعات بیشتر به سایت دکتر ندا مقتدری جراح زیبایی زنان در اصفهان به آدرس  www.drmoghtaderi.com  مراجعه کنید.