هر آن چیزی که باید از وام ۵۰ میلیونی مسکن بدانید

به گزارش تیتر داغ؛ هیئت وزیران در جلسه ۴ دی ۱۳۹۸ به پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه کشور و به منظور تامین مسکن بازنشستگان صندوق‌های کشوری، لشکری و تامین اجتماعی و به استناد بند (ط) تبصره (۱۶) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۳۹۸ کل کشور، آیین‌نامه اجرایی موضوع اعطای تسهیلات به بازنشستگان فاقد مسکن از محل منابع حاصل از بازگشت اقساط مسکن مهر  را تصویب کرد.

بر این اساس تعداد ۴۰ هزار فقره تسهیلات خرید یا ساخت مسکن با سقف فردی ۵۰۰ میلیون ریال در کلان‌شهرها و ۴۰۰ میلیون ریال در روستاها با نرخ ۹ درصد در شهر تهران، هفت درصد در مراکز استان‌ها و چهار درصد در سایر مناطق شهری و روستایی برای خرید واحدهای کمتر از ۱۵ سال ساخت، با مدت بازپرداخت ۱۰ ساله پرداخت می‌شود.

مشمولان باید علاوه بر سپری شدن حداقل پنج سال از تاریخ بازنشستگی و دریافت مستمری کمتر از ۳۰ میلیون ریال در ماه، می باید خود و همسرشان طی ۱۰ سال گذشته، فاقد واحد مسکونی بوده و از تسهیلات خرید یا ساخت مسکن استفاده نکرده باشند. هم افراد با سابقه بازنشستگی بالاتر در اولویت پرداخت تسهیلات قرار دارند.

بانک مسکن ابتدا موظف به رعایت تسهیلات تکلیفی خود در اعطای تسهیلات مسکن مهر و صندوق پس انداز مسکن یکم بوده و پس از آن تسهیلات مسکن بازنشستگان در اولویت بعدی خواهد بود.

نرخ سود تسهیلات مسکن بازنشستگان مشابه تسهیلات مسکن مهر تعیین شده به گونه‌ای که در تهران ۹، در مراکز استان‌ها و شهر‌های بالای ۲۰۰ هزار نفر ۷ و سایر مناطق شهری و روستا‌ها ۴ درصد تعیین می‌شود.

وام مسکن مورد نظر صرفاً به واحد‌های مسکونی زیر ۱۵ سال پرداخت می‌شود. مدت زمان بازپرداخت این تسهیلات با احتساب دوران مشارکت مدنی، ۱۰ ساله تعیین شده است.

شرایط بازنشستگان متقاضی دریافت وام مسکن

بر اساس آیین‌نامه مصوب هیات وزیران، بازنشسته متقاضی دریافت این نوع از تسهیلات نباید خود یا همسرش طی ۱۰ سال گذشته واحد مسکونی تملک کرده یا از تسهیلات خرید یا ساخت مسکن استفاده کرده باشد.

همچنین باید حداقل ۵ سال از زمان بازنشستگی متقاضیان گذشته باشد، اما بازنشستگان با سابقه بازنشستگی بالاتر در اولویت دریافت این تسهیلات هستند.

مستمری بازنشسته متقاضی دریافت تسهیلات مسکن باید کمتر از ماهانه ۳ میلیون تومان باشد.

تکلیفی که به دوش صندوق‌های بازنشستگی نهاده شد

صندوق‌های بازنشستگی لشکری، کشوری و تأمین اجتماعی موظفند بازپرداخت تسهیلات مسکن بازنشستگان را تا زمان تسویه کامل، تضمین کنند.

اقساط بازپرداختی مستقیماً از حقوق بازنشستگان کسر شده و صندوق‌های بازنشستگی مکلف به واریز اقساط این تسهیلات ظرف حداکثر ۱۰ روز از تاریخ پرداخت حقوق بازنشسته دریافت‌کننده این تسهیلات به بانک مسکن هستند.

شرایط احراز اختصاص یا عدم اختصاص این تسهیلات به متقاضیان را وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان ثبت اسناد و املاک به بانک مسکن ارائه خواهند داد. بانک مسکن نیز هر سه ماه یک بار گزارشی از روند اعطای این تسهیلات را به سازمان برنامه و بودجه تشریح خواهد کرد.

سود وام مسکن بازنشستگان، معادل نرخ سود وام مسکن مهر

همچنین با تصمیم کمیسیون اقتصادی دولت، سقف فردی تسهیلات پرداختی از محل تبصره مذکور در کلان‌شهرها ۵۰ میلیون و سایر شهرها و روستاها ۴۰ میلیون تومان تعیین شده که در قبال اخذ وثایق و تضامینی معتبر، مطابق ضوابط و مقررات قابلیت پرداخت دارد؛ اگرچه سایر شرایط اعطای تسهیلات نیز باید با پیشنهاد بانک عامل بخش مسکن به تصویب شورای پول و اعتبار برسد.

آنگونه که این مصوبه اعلام کرده، نرخ سود این تسهیلات در تهران ۹ درصد، در مراکز استان‌ها ۷ درصد و در سایر شهرها و روستاها ۴ درصد بوده و شامل تمامی بازنشستگان اعم از کشوری، لشکری و تأمین اجتماعی که مستمری بازنشستگی آنها کمتر از ۳ میلیون تومان در ماه است، می‌شود.

با ۵۰ میلیون تومان چند متر از یک واحد مسکونی می‌توان در تهران خرید؟

آنگونه که بررسی‌های میدانی خبرنگار نشان می‌دهد، سود تسهیلات مسکن مهر نیز دقیقا با فرمول مشابه وام مسکن بازنشستگان اعمال شده بود که بر این اساس، در تهران ۹درصد، در کلانشهرها و مراکز استان‌ها ۷ درصد و در سایر شهرها ۴ درصد تعیین شده بود؛ اگرچه در سال‌های پایانی دهه ۸۰ نیز که طرح مسکن مهر اجرایی شد، با وام‌های ۵۰ و ۴۰ میلیون تومانی امکان ساخت مسکن وجود نداشت یا به سختی امکان آن فراهم می‌شد، اما به نظر می‌رسد طراحان آیین نامه وام مسکن بازنشستگان در کمیسیون اقتصادی دولت، افزایش ۱۲۰ درصدی مسکن در تابستان امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل که بر اساس اعلام مرکز آمار ایران رخ داده را، در نظر نگرفته‌اند.

بر اساس آنچه بانک مرکزی اعلام کرده، میانگین هر متر مربع واحد مسکونی در تهران بیش از ۱۲ میلیون تومان است که برای یک واحد مسکونی ۵۰ متر مربعی در پایتخت، ۶۰۰ میلیون تومان باید از سوی خریداران هزینه شود.

این در حالی است که سقف وام مسکن بازنشستگان در تهران ۵۰ میلیون تومان است که معادل نرخ ۴ متر مربع از یک واحد مسکونی و معادل ۸ درصد از یک واحد مسکونی ۵۰ متری در پایتخت خواهد بود.

مقایسه با شرایط وام مسکن یکم و وام مسکن از محل اوراق

بر اساس مصوبه کمیسیون اقتصاد دولت، تسهیلات خرید مسکن صرفاً برای واحدهای کمتر از ۱۵ سال ساخت، قابل پرداخت بوده و مدت بازپرداخت اقساط تسهیلات مذکور با احتساب دوران مشارکت مدنیِ مشابه، ۱۰ سال تعیین شده است.

گفتنی است درحال‌حاضر سقف سن بنا برای مشمولان تسهیلات مسکن از محل صندوق پس انداز مسکن یکم، ۱۵ سال و برای دریافت سقف تسهیلات از محل اوراق تسهیلات مسکن، ۲۵ و ۸۰ درصد سقف تسهیلات، ۳۰ سال تعیین شده است.

زوجین بازنشسته فراموش شدند

در حالی این آیین نامه در کمیسیون اقتصاد دولت به تصویب رسیده است که در آن فکری برای زوجین بازنشسته نشده است.

بنابراین آن دسته از زوجین بازنشسته‌ای که مشمول دریافت این وام می‌شوند، معلوم نیست آیا به هر دوی آنها وام مسکن ۵۰ میلیون تومانی معادل ۱۰۰ میلیون تومان تعلق می‌گیرد یا صرفا یک فقره وام ۵۰ میلیونی به سرپرست خانوار داده می‌شود؟

اقساط وام مسکن بازنشستگان را صندوق‌های بازنشستگی مستقیما به حساب بانک عامل مسکن واریز می‌کنند

در این میان، صندوق‌های بازنشستگی کشوری، لشکری و تأمین اجتماعی موظف شده‌اند ضمن تضمین بازپرداخت اقساط تسهیلات پرداختی به بازنشستگان معرفی شده تا تسویه کامل تسهیلات اعطایی، حداکثر ظرف یک‌ماه بر اساس اطلاعات اعلامی بانک عامل بخش مسکن، نسبت به کسر اقساط ماهانه تسهیلات خرید یا ساخت مسکن دریافت‌کنندگان تسهیلات مذکور از مستمریِ مستمری‌بگیران اقدام کرده و حداکثر تا ۱۰ روز از تاریخ پرداخت مستمری‌های ایشان به حساب بانک عامل بخش مسکن واریز کند.

آیین نامه مصوب در کمیسیون اقتصاد دولت در حالی مطرح شده که هفته گذشته وزیر راه و شهرسازی نیز به دلیل اهمیت و نقش برجسته بخش‌های مسکن و حمل‌ونقل به عضویت این کمیسیون درآمد.

چاله خط اعتباری ۵۰ هزار میلیارد تومانی طرح‌مسکن مهر از قبل کَنده شده بود

با این حال، پیش از این بارها ابوالقاسم رحیمی انارکی، مدیرعامل بانک عامل بخش مسکن پس از اخذ مصوبه هیات دولت مبنی بر استمهال ۱۰ ساله بازگشت منابع «خط اعتباری ۵۰ هزار میلیارد تومانی بانک مرکزی برای اجرای طرح مسکن مهر» به بانک مرکزی، اعلام کرده بود معادل ۳ سال از ۱۰ سال استمهال اقساط بازگشتی مسکن مهر، به تکمیل پروژه‌های نیمه تمام این طرح اختصاص یافته و معادل ۷ سال مابقی نیز به صندوق پس انداز مسکن یکم تعلق می‌گیرد و سپس این صندوق در سال هشتم به بعد می‌تواند به سوددهی از محل اقساط بازگشتی صندوق مسکن یکم برسد.

بر اساس آنچه رحیمی انارکی می‌گوید، درآمد سالانه بانک عامل بخش مسکن از محل اقساط بازگشتی مسکن مهر که به صندوق مسکن یکم اختصاص داده می‌شود، ۳ هزار میلیارد تومان خواهد بود.

۲۰ هزار میلیارد تومان اقساط بازگشتی مسکن مهر چه شد؟

این ادعای مدیران بانک عامل بخش مسکن در حالی است که مجید کیانپور، عضو کمیسیون عمران مجلس در تیرماه سال ۹۷ در برنامه زنده گفت‌وگوی ویژه خبری از بازگشت بیش از ۱۷ هزار میلیارد تومان از اقساط بازگشتی مسکن مهر خبر داده بود؛ بنابراین با احتساب بازگشت سالانه ۳ هزار میلیارد تومان اقساط مسکن مهر، این رقم تا کنون به ۲۰ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است که هنوز از سوی بانک عامل بخش مسکن، شفاف‌سازی در خصوص این ارقام صورت نگرفته است.

۱۰ هزار میلیارد تومان افزایش سرمایه بانک عامل مسکن، سوخت شد

همچنین بر اساس قانون بودجه سال ۹۶، بانک عامل بخش مسکن مجاز به افزایش سرمایه تا سقف ۱۰ هزار میلیارد تومان شد که بانک مرکزی در راستای اجرای این قانون، ظرف سال‌های ۹۶ و ۹۷ و در هر یک از این دو سال، معادل ۵ هزار میلیارد تومان از بدهی‌های بانک عامل بخش مسکن به بانک مرکزی را به عنوان افزایش سرمایه این بانک منظور کرده است که به گفته محمد هاشم بت شکن مدیرعامل سابق بانک مذکور، عملا پول جدیدی به بانک عامل بخش مسکن تزریق نشد و این بانک نتوانست برنامه‌های توسعه‌ای خود را اجرا کند.